Người Lô Lô đón tết

Các thiếu nữ Lô Lô trong trang phục truyền thốngLô Lô là một trong những dân tộc ít người nhất tại Việt Nam, từ nhiều đời nay vốn định cư và sinh sống trên cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang. Không quá ồn ào, khoa trương, những phong tục tập quán trong ngày Tết của người Lô Lô mộc mạc những rất hấp dẫn và đầy sức sống. Có lẽ đó là chính là sức mạnh để bộ tộc chỉ với vài trăm thành viên tồn tại vững trãi hàng nghìn năm nơi địa đầu của tổ quốc.

Trời rất lạnh, chỉ khoảng 5 độ C, nhưng những người thợ vẫn đang hối hả và gấp gáp cố hoàn thành ngôi nhà cho ông Sin A Gai kịp đón Tết. Người Lô Lô quan niệm: “sống nhớ về tổ tiên ông bà chứ không phải sống nhớ về món ăn”. Vì vậy ông Gai rất mong ngôi nhà kịp hoàn thành, lấy chỗ cúng ông bà trong ngày Tết.

Người Lô Lô quan niệm khi bước sang năm mới trong nhà không chỉ có ngũ cốc, mà phải có nhiều củi và nước - biểu hiện một năm làm ăn sung túc. Ngoài mặt tâm linh thì việc tích trữ đó rất thực tế ở mãnh đất đầy khắc nghiệt này. Khoảng giữa tháng chạp và cả tháng riêng là lúc rét và khô hạn nhất, nhiệt độ thường chỉ vài độ C, chính vì vậy củi và nước là rất cần thiết.

Không khí chuẩn bị đón xuân nhộn nhịp nhất nơi địa đầu tổ quốc này có lẽ vẫn là những thiếu nữ Lô Lô. Các cô đang hoàn thành nốt những mũi kim cuối cùng cho bộ áo váy truyền thống. Giờ đây thường ngày các cô gái Lô Lô đã ăn mặc theo lối hiện đại, nhưng biết may và may đẹp áo váy truyền thống vẫn là điều kiện mà các chàng trai Lô Lô rất quan tâm khi chọn vợ.

Với người Lô Lô đêm giao thừa là đêm nhộn nhịp nhất trong năm, cả làng đều thức. Các cụ bà cùng trẻ em bên bếp lửa hồng với nồi bánh chưng và kể chuyện cổ tích râm ran; các cụ ông thì nhâm nhi chén rượu; thanh niên, thiếu nữ thì đi qua các nhà để xin lộc bằng cách “lấy trộm” vài thanh củi, mấy ngọn rau hay vài cành ngô khô đem về nhà. Khắp nơi hương khói, trong nhà đèn sáng tỏ, ngoài đường thắp lên những ngọn đuốc sáng rực. Thanh niên và trẻ con đổ ra các ngả đường và tập trung ở các sân chơi để chờ gà gáy sáng. Theo phong tục, người Lô Lô đón năm mới bằng tiếng gà gáy đầu tiên.

Theo VTV